سد كوار، حيات بخش و تاثيرگذار

سد كوار، حيات بخش و تاثيرگذار

طرح ساختمان سد كوار از نخستين طرحهاي شركت سهامي آب منطقه اي فارس است كه عمليات اجرايي آن در سالهاي اول دهه هفتاد با شروع ساخت تونل انحراف سد در مقطع باريك رودخانه، كه طول تاج سد را به حداقل ممكن كاهش ميداد، آغاز شد.

مهندس جلال جامعي، هدف از اجراي اين طرح را  تأمين آب شرب، صنعت و كشاورزي منطقه دانست و افزود: تامين آب در اين سه بخش به ترتيب به ميزان 10، 24 و80 ميليون متر مكعب است و در كنار آن، تأمين آب مورد نياز زيست محيطي به ميزان 30 ميليون متر مكعب مورد توجه قرار گرفته است. علاوه بر اين در طرح ساختمان سد كوار، احداث سه واحد نيروگاهي با ظرفيت 5/8 مگاوات پيش بيني شده است.

نماينده مجري طرح سد كوار، در رابطه با ويژگيهاي اين سد گفت: احداث سد در 5 كيلومتري بالادست بند باستاني بهمن با ارتفاع 5/52 متر در سال 88 آغاز گرديد. حجم مخزن 200 ميليون متر مكعب است و بر اساس مصوبه تخصيص صادر شده از وزارت نيرو، حجم آب قابل تنظيم آن 145 ميليون متر مكعب خواهد بود. حجم بدنه سد يك ميليون و 400 هزار متر مكعب است و تاج آن 285 متر طول دارد.

وي اضافه كرد: اين سد از نظر نسبت حجم آب تنظيمي به حجم مخزن (حدود 7/0) و از نظر نسبت حجم بدنه به حجم آب تنظيمي (حدود يك درصد) يكي از بالاترين نسبت هاي توجيه اقتصادي را دارد. از طرف ديگر در اهداف طرح، تأمين آب شرب و صنعت منطقه گنجانده شده و اين اهداف با هيچ جايگزين ديگري قابل دستيابي نيست چراكه آب قابل توسعه صنعت منطقه از كوار تا شرق شيراز منحصراً از طريق مخزن سد كوار حاصل خواهد شد.

جامعي با اشاره به پيشرفت 35 درصدي اين سد گفت: طي عمليات اجرايي، دو تونل با قطر مقطع 9 متر حفاري شد و از مجموع طول حدود 600 متري آنها، 450 متر پوشش كامل بتني (لاينينگ) گرديده است. همچنين 5/1 ميليون متر مكعب سنگبرداري در سر ريز و جناحين سد صورت گرفته و تمام گالريهاي مورد نياز تزريق نيز حفاري شده است.

وي در ادامه با اعلام اين خبر كه ميزان اعتبارات طرح در سال 91 معادل 56000 ميليون ريال بوده است افزود: تنها 24 درصد اعتبارات مصوب يعني 13680 ميليون ريال آن پرداخت شده است.

جامعي با بيان اين مطلب كه به دليل وسعت كم حوضه بالا دست و تأمين كننده آب سد كه اندكي بيش از 1500 كيلومتر مربع است، رواناب ها در كوتاهترين زمان ممكن به مخزن سد مي رسد خاطرنشان كرد: انتظار مي رود كه حتي در سالهاي با بارندگي كمتر از حد نرمال نيز حجم مخزن سد به ترازهاي مناسب برسد و اين به آن معنا است كه اهداف طرح در تمام سالها قابل تحقق خواهد بود. علاوه بر اين، نظر به ضرورت حفظ محيط زيست پايين دست سد و در راستاي توجه به اكوسيستم هاي آبي رودخانه، حجم قابل توجهي از آورد رودخانه در بستر طبيعي خود رها مي شود. اين آب كه حيات موجودات آبي از سد كوار تا سد سلمان فارسي (قير) را تضمين مي كند. درواقع آورد رودخانه در محل سد از ميزان حجم مخزن بيشتر است و طبعاً در بسياري از سالها سرريز نيز خواهيم داشت.

وي گفت: طراحي نيروگاه سد به صورتي انجام شده كه از سه واحد نيروگاهي با ظرفيت هاي مختلف استفاده شده، اين نوع طراحي اين امكان را فراهم مي كند كه در حداقل تراز آب درياچه نيز بتوان از آن انرژي برقابي دريافت نمود.